|
Pomnik pamięci rodziny Olszewskich - „Sprawiedliwych wśród narodów świata”
Olszewscy mieszkali podczas wojny we wsi Skórnice. Pod koniec 1942 roku znalazło u nich schronienie na strychu stodoły dziesięcioro Żydów zbiegów z Sulejowa.
W wyniku donosu, 16 kwietnia 1943 r. Niemcy przeprowadzili nalot na gospodarstwo, zabili granatami ukrywających się Żydów: Doba Wajntraub, Józef Wajntraub z żoną i dwojgiem dzieci Heleną i Henrykiem, Anna Wajntraub i Henryk Wajntraub, kuzynka z rodziny Rosenthalów z kilkuletnią córką.
Jednocześnie Niemcy zamordowali gospodarzy: Maria (Marianna) Olszewska z d. Stasiak (42 lata) i jej syn Marian (11 lat), synowa Janina Olszewska z d. Mamrot (30 lat) z dziećmi Krystyną (8 lat), Janem (4 lata), Bogdanem (2 lata) i Zofią (4 miesiące).
Potem podpalono całe gospodarstwo.
Innych synów Marii Leona i Henryka Niemcy aresztowali, przesłuchali i wysłali do koncentracyjnych, gdzie bracia zostali zamordowani: Leon Olszewski, 18 lat, 31 grudnia 1943 r. w Auschwitz, Henryk Olszewski, 33 lata, prawdopodobnie w Natzweiler w 1944 r.
Przeżył Władysław, jeden z synów zamordowanej Marii. Miał wówczas 15 lat i uniknął śmieci, ponieważ znajdował się akurat poza domem. Władysław zmarł w 2009 r.
Maria Olszewska, jej synowie Leon i Henryk, oraz żona Henryka - Janina zostali uhonorowani tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1996 roku.
Źródło:
http://kielce.wyborcza.pl/kielce/7,47262,21899230,dlugo-po-wojnie-slyszeli-placz-dziecka-zbrodnia-w-skornicach-kopalni.html
Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący życie podczas Holocaustu. Polska, tom II, red. naczelny Izrael Gutman, Kraków 2009, s. 512.